Στις 17 Μαρτίου 2025 βρέθηκα στα εγκαίνια μιας πραγματικά υπεροχης έκθεσης με τίτλο Η Μαγεία του Παράδοξου στην Πινακοθήκη Βογιατζόγλου, σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Μπιας Παπαδοπούλου.
Όλα τα έργα της έκθεσης ανήκουν στη συλλογή του Γιώργου Βογιατζόγλου και έχουν επιλεγεί από την επιμελήτρια με εξαιρετική προσοχή. Αναφέρω τους καλλιτέχνες με ηλικιακή σειρά: Τάσος Μαντζαβίνος, Τάσος Μισουρας, Μανταλινα Ψωμά, Στέφανος Ρόκος, Δημήτρης Ταταρης, Αχιλλέας Πιστωνης, Itsmi ( Αλέξανδρος Νικολάου).
Τι είναι πια αυτό το αλλόκοτο ή παράδοξο ή, αλλιώς, bizarre που μας απασχολεί τόσο αυτήν την περίοδο;
Σίγουρα δεν είναι κάτι καινούργιο, έχει να κάνει με το πνεύμα του σουρεαλισμού, σκιαγραφεί κόσμους πέρα από την πραγματικότητα που εξοστρακιζουν τη λογική και τον ορθολογισμό και έχει απασχολήσει και απασχολεί έντονα και σήμερα πολλές και διαφορετικές γενιές καλλιτεχνών.
Δεν θα σταθώ όμως σε αυτό. Θέλω πρωτ ' απ' όλα να αναγνωρίσω την τεράστια προσπάθεια που κανει ο Γιώργος Βογιατζόγλου να στηρίξει και να προβάλλει αξιόλογους καλλιτέχνες διαφορετικών γενεών και ταυτόχρονα να δώσει στο κοινό την καλλιτεχνική παιδεία που τόσο ( όπως αποδεικνύεται) του λείπει, μυωντας το στην σύγχρονη ελληνική τέχνη. Και να τον ευχαριστήσω γι' αυτό. Του αξίζουν πολλά συγχαρητήρια.
Συγχαρητήρια αξίζουν και στην ιστορικό τέχνης Μπία Παπαδοπούλου τόσο για την πολύ ιδιαίτερη επιλογή των εργων όσο και για το εξαιρετικό στήσιμο τους αλλά και για το απόλυτα κατατοπιστικό κείμενο του καταλόγου. Τέτοιες εκθέσεις θέλουμε να βλέπουμε!
Και θα προχωρήσω στους καλλιτέχνες που, φυσικά, χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε η έκθεση.
Ξεχώρισα δύο έργα του Αχιλλέα Πιστωνη. Τον Κήρυκα, ενα έργο για το οποίο έχω γράψει στο παρελθόν ( https://www.art22.gr/%ce%b1%cf%87%ce%b9%ce%bb%ce%bb%ce%ad%ce%b1%cf%82-%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%8e%ce%bd%ce%b7%cf%82-%cf%88%cf%85%cf%87%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b9%ce%ba%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%b1%cf%85%cf%84%cf%8c/) και την Ισμήνη.
Η Ισμήνη μαρτυρά βαθιά αγάπη του καλλιτέχνη για τον άνθρωπο και το μικρό μέγεθος του εργου προσδίδει μια απίστευτη τρυφερότητα στο πρόσωπο όσο το έντονο βλέμμα και η άψογη τεχνική οσον αφορά την απόδοση του φωτός και της σκιάς μας βάζουν μέσα σε μία σχεδόν μεταφυσική ατμόσφαιρα.
Λατρεψα επίσης το έργο Νάρκισσος του Itsmi
Με ελάχιστες γραμμές και λίγο χρώμα ο καλλιτέχνης μας βάζει στο κέντρο του θέματος. Το υβρίδιο αυτό με τον μακρύ λαιμό που βλέπει το είδωλο ενός αλλου, το βρίσκω πραγματικά ανατρεπτικό σύμβολο.
Μαγεύτηκα επίσης από τα μικρά αριστουργήματα του Τάσου Μαντζαβινου. Εδώ παραθέτω το έργο Αριάδνη και Θησέας:
Οι συμπρωταγωνιστές του Μινώταυρου, με το μύθο του λαβυρίνθου να αποτελεί έναν από τους πιο προσφιλεις των σουρεαλιστών - μας ταξιδεύουν στο θέατρο σκιών και τη λαϊκή παράδοση αλλά και στο Βυζάντιο και την ορθοδοξία πέρα από τα Ομηρικά έπη, τους μύθους, τους θρύλους και τα παραμύθια.
Ο Δημήτρης Ταταρης πάντα με εντυπωσιάζει με τον πλουτο του φανταστικού του κόσμου και τη σάτυρα του, όμως αυτή τη φορά με συγκίνησε το παρακάτω έργο του:
Άρτια σχεδιαστική ικανότητα, χιούμορ άλλα νομίζω ότι μ' αυτό το έργο ο καλλιτέχνης μας αφήνει να δούμε μέσα του και μέσα μας με τον πιο παράδοξο και ευαίσθητο ταυτόχρονα τρόπο, μιλώντας για την ίδια την ύπαρξη.
Με τον Τάσο Μισουρα έχω συνεργαστεί στο παρελθόν και πιστεύω ότι είναι σταθερή αξία στον καλλιτεχνικό χώρο. Αυτή τη φορά στάθηκα στο παρακάτω λάδι του:
Διαπεραστικά πρόσωπα, ετερογενή συμβάντα, φωτιές και πύρινοι θάμνοι με πυρακτωμένα αιχμηρά αγκάθια. Απελευθέρωση της προβολής του συλλογικού φαντασιακού. Ενας κόσμος στον οποίο κινδυνεύουμε;
Κίνδυνος υπάρχει και στα έργα της Μανταλινας Ψωμά, μιας ζωγράφου που θαυμάζω απεριόριστα.
Σκηνές μυστηρίου, βγαλμένες σαν από θρίλερ που θυμίζουν κάποια μεταφυσική εμπειρία. Στάθηκα πάρα πολλη ώρα στα μικρά σχέδια της από μπικ, θαυμάζοντας την κάθε λεπτομέρεια.
Και τι να πει κανείς για τον Στέφανο Ρόκο; Έχει αποδείξει περίτρανα την αξία του . Θα σταθώ όμως στο έργο Gold Rules ( for P.G.) γιατί θαυμάζω τη διαδραστική σχέση της ζωγραφικής του με τη μουσική.
Στο συγκεκριμένο έργο ο ζωγράφος εμπνέεται από τα λόγια του τραγουδιού Gold Rules της Piney Gir και, μάλιστα, το κάτω τμήμα του πίνακα έγινε εξώφυλλο του ομώνυμου δίσκου που κυκλοφόρησε το 2015 στην Αγγλία.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έκθεση του Στέφανου στο Μουσείο Μπενάκη το 2019 την εμπνευσμένη από τους στίχους των τραγουδιών του Nick Cave που μου θυμίζει πολλές φορές πόσο αλληλένδετες τελικά είναι όλες οι τέχνες. Chapeau!
